همانطور که میدانیم زمین دارای میدان مغناطیس مخصوص بخود است و همچنین جریان خون در بدن انسانها میدان مغناطیسی ایجاد میکند.وقتی بدن در معرض میدان مغناطیسی قرار میگیرد,بر یونها نیروی الکترو مغناطیسی وارد شده,باعث جهت گیری آنها بر اساس میدان میشود,با حضور یونها در ناحیه ای که میدان مغناطیسی حضور دارد؛تبادل یونی سلولها توسط ریتم پالسی میدان تحت تاثیر قرار میگیرد و بنابراین سلولهای آسیب دیده از نظر الکتریکی به حالت نرمال نزدیک میشوند,دقیقا مثل اینکه شما یک ماده فرو مغناطیس سخت را در یک میدان مغناطیسی قرار دهید, زونهای مغناطیسی این ماده را با میدان اصلی همجهت می شوند و حتی پس از برداشتن میدان مغناطیسی این مواد باز تا حدودی خاصیت مغناطیسی را در خود حفظ میکنند.
استفاده از مگنت تراپی از قرن ۱۷ در دنیا مورد توجه و مطالعه بوده است. این شیوه درمانی بر این اساس استوار است که همه چیز در ماهیت الکتریکی هستند. با توجه به اینکه غشای سلول و تمام عناصر داخل سلول دارای بار الکتریکی و مغناطیسی هستند. بدن انسان از تعداد زیادی سلول تشکیل شده است که فعالیت الکتریکی دارند. این سلول ها پتانسیل پایه دارند که برای متابولیسم زمان سلولی لازم است.
در واقع می توان پروتوپلاسم (محتویات داخل سلولها) را به عنوان یک سیستم ژنراتور در نظر گرفت که شارژ الکتریکی بدن را تعیین می کند و کاهش این انرژی الکتریکی باعث ضعف مغناطیسی بدن و فقدان آن باعث مرگ می شود.
یکی از بهترین روشهای اثبات شده جهت افزایش دانسیته استخوان و یا کمک به جوش خوردن استخوان در شکستگیها، مگنتوتراپی می باشد. امواج با فرکانس پائین الکترومگنتیک باعث القاء جریانهای الکتریکی در استخوان شده و تراکم استخوان را افزایش می
دهند. همچنین امواج الکترومگنیک اثرات ثانوی دیگری نیز دارد که در حفظ ساختار استخوان بطور غیر مستقیم نقش عمده ای دارند.
تأثیر مگنت تراپی بر تحریک استخوان سازی و استئوپلاست ها ثابت شده است. میدانهای مغناطیسی پالسی با تغییر پتانسیل غشای سلولی در اوستئوپلاستها باعث تحریک فعالیت آنها می شود. در شکستگی استخوان یکی از عوارض مهم جوش نخوردن یا (Non Union) می باشد که احتمال آن با افزایش سن زیاد می شود.
تأثیر مگنتوتراپی بر استخوان:
یکی از موارد استفاده از مگنتوتراپی تأثیر آن بر جوش خوردن شکستگی استخوان است. بافت استخوانی تا سن ۳۵ سالگی تشکیل شده و پس از آن توده استخوانی کم کم شروع به کاهش می کند. عوامل تغذیه ای بخصوص دریافت کلسیم، سطح فعالیت های فیزیکی و فاکتورهای ژنتیک در این پروسه اهمیت دارند.
تأثیر مگنت تراپی بر تحریک استخوان سازی و استئوپلاست ها ثابت شده است. میدانهای مغناطیسی پالسی با تغییر پتانسیل غشای سلولی در اوستئوپلاستها باعث تحریک فعالیت آنها می شود. یکی از عوارض مهم در شکستگی استخوان، جوش نخوردن یا (Non Union) می باشد که احتمال آن با افزایش سن زیاد می شود. PMF باعث تسریع پروسۀ جوش خوردن استخوان و افزایش توده استخوانی (Bone Mass) می شود.
از موارد دیگر مگنتوتراپی می توان از کاربرد آن در درمان اوستئوپوروز و یا پوکی استخوان یاد کرد. امواج با فرکانس پائین الکترومگنتیک باعث القاء جریانهای الکتریکی در استخوان شده و تراکم استخوان را افزایش می دهند. همچنین امواج الکترومگنیک اثرات ثانوی دیگری نیز دارد که در حفظ ساختار استخوان بطور غیر مستقیم نقش عمده ای دارند.
ویژیگی های مگنتوتراپی؟
۱-تقویت تبادل یونی سلولی
۲-افزایش جریان خون
۳-ایجادمویرگهای خونی جدید
۴-افزایش مصرف اکسیژن در سلولها
۵-افزایش ۲۰۰درصدی میزان اکسیژن خون
۶-تحریک پاره ای از سلولها مثل Osteoblastها
موارد درمانی؟
۱-ارتوپدی و ترماتولوژی:پوکی استخوان؛شکستگیها؛التهاب و کشیدن تاندونها
۲-روماتولوژی و مفاصل:آرتروز؛بیماری مختلف مفاصل
۳-بیماری قلبی عروقی:دیابت؛فشار خون بالا؛بیماریهای مربوط به گردش خون
۴-درماتولوژی:زخم بستر
وآخرین کاربرد که در واقع میتوان گفت در ایران بیشترین کاربرد را دارد درمان بیماریهای عصبی ست مثل سردردهای میگرنی؛حملات صرع؛دردهای سیاتیکی و حتی بیماریهای Neurodegenerative مثل MS
البته در بازدیدی که از یکی از مراکز درمانی شیراز داشتم تاثیری که این دستگاه بر درمان کم خوابی و پریشانی روحی بویژه در زنان میانسال داشته است مورد تاکید قرار گرفت
چگونه کار میکند؟
این دستگاه با تولید و انتشار امواج مغناطیسی با اشکال و شدتهای مختلف که تماما قابل برنامه ریزی است و حتی توسط شرکت سازنده حدود ۵۰ برنامه بصورت پیش فرض در حافطه دستگاه تعبیه شده است؛در درمان بیماریهای مختلف میتواند پزشک یا فیزیوتراپیست را همیاری کند. این امواج بصورت دوایر سولنوئیدی یا کافهای مخصوص به بصورت پالس به بیمار منتقل میشوند در واقع تعداد پالس و چگونگی این امواج در درمان بیماریهای مختلف متفاوت است.
شامل چه قسمتهای میشود؟
۱-base دستگاه که بصورت side bedدر تصویر مشخص است:دارای صفحه نمایش دیجیتالی تک رنگ جهت برنامه ریزی و یا استفاده از برنامه های ذخیره شده است
۲-Bedیا تخت دستگاه:شامل تخت و دوایر سولنوئیدی است که بوسیله ریل آلومینیمی که در زیر تخت تعبیه شده طول تخت را پیموده و بسته به برنامه وارد شده بیمار را تحت میدان مغناطیسی مناسب قرار میدهد.تختها میتوانند دارای یک ؛ دو و حتی سه دایره سولنوئیدی بصورت همزمان باشند
مشخصات فنی دستگاه:
دو شکل موج خروجی مربعی و سینوسی
فرکانس خروجی:
برای موج مربعی:۵-۱۰۰۰هرتز(فرکانس پایین و میانی)
برای موج سینوسی:۱-۱۰۰هرتز
شدت میدان مغناطیسی پیک:۱۰۰گووس
شدت میدان مغناطیسی متوسط:۵۰گووس
۵۰برنامه ذخیره شده در حافظه
قابلیت ذخیره سازی ۲۰ برنامه درمانی دلخواه
تأثیرات روی مغز
جزئیات دقیق اثر TMSروی مغز هنوز در حال بررسی است. مطالعات فعلی دو نوع تأثیر را بر اساس روش تحریک نشان می دهند:
تحریک منفرد یا دو تایی Single or Paired pulse TMS
تحریک در این روش باعث دیولوریزاسیون و تخلیه الکتریکی نورون های نئوکورتیکال در زیر منطقه تحریک می شوند که در صورت استفاده در Primay Motor Cortexمی تواند باعث فعالیت عضلانی به صورت پتانسیل برانگیخته عضلانی (MEP)شود که با EMGقابل رکورد است. در صورت استفاده روی کورتکس اکسیتیپال (Phosphenes) یا نورهای فلش مانند توسط بیمار احساس می شود. در بیشتر مناطق دیگر مغزی بیمار به صورت هوشیار هـیـچ احـسـاسـی نـخـواهـد کرد ولی رفتارهای وی می تواند اندکی تغییر کند (مثل زمان پاسخگویی به یک فعالیت.) تغییرات فعالیت مغزی می توانند با fMRIیا PET دیده شوند. تغییرات ایجاد شده با Single pulse TMSبیشتر از زمان تحریک دوام نمی آورند.
TMS
rTMS باعث تغییراتی می شود که بیشتر از زمان تحریک دوام می آورند. rTMSمی تواند باعث تحریک یا کاهش تحریک پذیری مسیرهای Corticospinalیا Corticocortinal بر اساس شـدت تـحـریـک، مـحـل Coil و فـرکـانـس تـحـریـک شـود. تغییرات سیناپسی به صورت (LTP (Long Term Potentioation و (LTD (Long Term Depression می تواند ایجاد شود.
استفاده بالینی
اســـتـــفـــــاده از TMSو rTMS را مـــــی تـــــوان بـــــه کاربردهای درمانی و تشخیصی تقسیم کرد:
کاربرد های تشخیصی
TMS امــــروزه بــــرای انــــدازه گــیـــری فـعـــالـیـــت جـــریــانهــای خــاص مـغــزی در انـســان اسـتـفــاده مـیشـود. بـیـشـتـریـن اسـتـفـاده شـایـع انـدازه گیری MEP(ارتـباط کورتکس اولیه مغزی با عضلات) است که شامل پارامترهایی چون MEP Amplitude، MEP Lateny، Central Motor Conduction Time است و بیشترین استفاده آن در Stroke، ضایعات سـتـون فقرات ، MS و MND( بیماری های نرون مـحرکه) است. از موارد دیگر اندازه گیری (Short Interval Intracortiocal Inhibition) SICIکــــه جـریـانهـای داخـل کـورتـس را بـررسـی مـی کند است. Plasticity مغز را می توان با rTMSو تحریک Theta burstاندازه گیری کرد.
کاربرد های درمانی
مطالعات زیادی تأثیرات درمانی TMSو rTMS را در حــالات نــرولــوژیـک و روانپـزشکـی نشـان دادهاند.
از موارد گزارش شده می توان بیماری های زیر را نام برد:
افـسـردگـی (Depression) شدید و مقاوم به درمان
تـوانـبخشی بیماران سکته مغزی Stroke و ضربه مغزی TBI
Pain Management و درد های مزمن
پارکینسون
کاهش درد در Fibromyalgia
سر درد میگرنی
صرع (Epilepsy).